"Азаттык" радиосунун баяндамачысы, Кыргызстандын Эл акыны жана бир катар сыйлыктардын ээси.
«Аш көп болсо каада көп» дегендей, илгерки бир доордо эсирген бай-манаптардын ойлоп тапкан «оюндарынын» бир түрү ушул «Өпкө чабыш» болгон.
Кыргыз тилинде «кудай» сөзүнө байланышкан көп сөздөр айтылат. Анда ушул сөздөргө токтололу.
"Сөз дайра" берүүсүнүн бул чыгарылышында жай, жаз деген сөздөрдүн бир нече маанисин чечмелейбиз.
Дарыгерлер менен мугалимдерди төбөбүзгө көтөрүп урмат кылып жүрө турган доор келе жатканы тууралуу ойлоном.
"Сөз дайра" берүүсүндө бет, кеп, кепе деген сөздөрдүн маанисин чечмелейбиз.
Сөз дайра берүүсүнүн бул чыгарылышында куу, куур деген сөздөрдүн маанисин чечмелейбиз.
Кыргыз эл акыны Шайлообек Дүйшеев жамы кыргызстандыктарды Нооруз майрамы менен куттуктады.
«Кортук кочкор төл бузат, куйту киши эл бузат» деген макал бар.
*Тилекке каршы Николай Рубцовдун айтканы айтканындай дал келген. Кыргыздар «пенденин оозунда болсо Кудайдын кулагында» дегендей, акын чынында эле «крещенский мороз» маалында 19-январда дүйнөдөн кайткан.
Улуу орус акыны Александр Пушкиндин «Көрүстөндөгү ой толгоо» аттуу ырын кыргыз акыны Шайлообек Дүйшеевдин котормосунда сунуш кылабыз.
Айтылуу орус акыны Александр Блоктун эки ырын Кыргыз эл акыны Шайлообек Дүйшеевдин котормосунда сунуш кылабыз.
Кыргыз эл акыны Шайлообек Дүйшеев кыш күнүнүн бир кечинде Таш-Дөбө айылындагы үйдө отуруп, орус акыны Сергей Есениндин ырларын которгон экен. Окурмандардын сынына койдук.
"Сөз дайра" берүүсүнүн бул чыгарылышында арыба, ууз, уз, ууч, уч деген сөздөрдүн маанисин талдайбыз.
"Сөз дайра" берүүсүнүн бүгүнкү чыгарылышында өгөрөк, өбөк деген сөздөрдүн маанисин чечмелейбиз.
Апасынын туугандары баласына «тай» болот. Ошондон улам кыргызда апасынын атасы - таята, апасынын апасы - таене, апасынын эжеси же сиңдиси - таеже, апасынын бир тууганы - таяке, анын жубайы - таажеңе болуп аталып келгени белгилүү.
"Сөз дайра" берүүсүндө этек, чымын жана чык деген сөздөрдүн маанисин айтып беребиз.
"Сөз дайра" берүүсүнүн бүгүнкү чыгарылышында дөө-шаа, шах, шак деген сөздөрдүн маанисин чечмелейбиз.
Биз айтылуу тилчи илимпоздордун тобу түзгѳн «Кыргыз тилинин фразеологиялык сѳздүгүнѳн» көзгө байланыштуу 130дан ашуун сөздөрдү учураттык. Азыр анын айрымдарын айта кетелик.
Кырк күнгө чейин созулган катуу суукту кыргыздар «кыш чилдеси» деcе, анын тескерисинче ушундай эле кырк күнгө созулган жайдын эң ысык күнүн «жай чилдеси» деген. Сууктун пирин Чилде Баба деп койгон. «Чилде» деген сөз бизге фарс тилинен кирген.
Дагы жүктөңүз
